Tunç Başaran, 1 Ekim 1938 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Babası marangoz Fikri, annesi yazar Pakize Başaran’dır. Tiyatro sanatçısı Meriç Başaran adında kardeşi vardır.
OLAYLAR
MÖ 331 – Makedonya kralı Büyük İskender, Pers İmparatoru III. Darius’u Gaugamela Savaşı’nda yenilgiye uğrattı.
1730- Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa, Patrona Halil İsyanı’nı çıkaranların istekleri doğrultusunda Padişah III. Ahmet tarafından boğduruldu.
1788 – Nguyen Hue kendisini Vietnam imparatoru ilan etti.
1827 – İvan Paskeviç komutasındaki Rus ordusu Erivan’a girdi ve Ermenistan’daki yüzyıllık müslüman yönetime son verdi.
1869 – Dünyada ilk kartpostal Avusturya’da basıldı.
1880 – İlk elektrikli ampul fabrikası Thomas Edison tarafından açıldı.
1898 – Çar II. Nikolay yahudilerin büyük Rus şehirlerinin dışına çıkarılmasını emretti.
1908 – Ford, “Model T” otomobilini satışa sundu.
1918 – Beyrut bağımsızlığını ilan etti.
1928 – Sovyetler Birliği, ilk “beş yıllık kalkınma plânını” açıkladı.
1936 – General Franco, İspanya milliyetçi hükümetinin başına geçti.
1940 – Einstein, Amerikan vatandaşı oldu.
1940 – ABD’nin ilk otobanı sayılan Pennsylvania paralı otoyolu trafiğe açıldı.
1942 – Bakanlar Kurulu, eğlence yerlerinin saat 22.00’de kapatılması kararını aldı.
1949 – Ankara Devlet Tiyatrosu kuruldu. Küçük Tiyatro ve Büyük Tiyatro sahneleri açıldı.
1949 – Mao Zedong önderliğinde Çin Halk Cumhuriyeti kuruldu; Mao, Çin Halk Cumhuriyeti’nin ilk başkanı seçildi.
1951 – Hava Harp Okulu açıldı.
1952 – Amerikalı askerler, Güney Kore’de gösteri yapan esir Çinlilere ateş açtı; 52 ölü, 140 yaralı.
1956 – Yazar Eflatun Cem Güney, Andersen Masal Ödülü’nü kazandı.
1960 – Kıbrıs, İngiltere’den bağımsızlığını kazandı.
1963 – Cezayir devlet başkanı Ahmet Bin Bella, ülkede Fransızlara ait tüm toprakların kamulaştırılması emrini verdi.
1972 – Boksör Cemal Kamacı, 63,5 kiloda Avrupa Şampiyonu oldu.
1977 – Brezilya’lı futbol yıldızı Pelé futbolu bıraktı.
1985 – İsrail güçlerinin, Tunus’taki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bürolarına düzenlediği hava saldırısında 68 kişi öldü.
1988 – Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği devlet başkanlığını üstlendi.
1992 – Bitlis’in merkeze bağlı Cevizdalı Köyü’ne saldıran militanlar, aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu 37 kişiyi öldürdü, 20 kişiyi yaraladı, 13 korucuyu kaçırdı.
1992 – Kadınların da harp okullarına alınmasına ilişkin yasa tasarısı TBMM’de kabul edildi.
1995 – Afyon Dinar’da 6,1 büyüklüğündeki depremde 90 kişi öldü, 250 kişi yaralandı.
1998 – PKK’ya destek veren Suriye’ye karşı önce Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Ateş, ardından Başbakan Mesut Yılmaz uyarılarda bulundu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, TBMM’nin yeni yasama yılı açılışındaki konuşmasında: Sabrımız taşmak üzeredir dedi.
2004 – İspanya’da eşcinsel evlilik hakkındaki yasa tasarısı İspanya kabinesi tarafından kabul edildi.
2012 – Fenerbahçe efsanesi Alex de Souza Fenerbahçe’den ayrıldı.
DOĞUMLAR
208 – Alexander Severus, Roman imparator (ö. 235)
1207 – III. Henry, İngiltere kralı (ö. 1272)
1471 – Danimarka kralı I. Frederick (ö. 1533)
1507 – Giacomo Barozzi da Vignola, İtalyan mimar (ö. 1573)
1620 – Nicolaes Pieterszoon Berchem, Hollandalı ressam (ö. 1683)
1644 – Alessandro Stradella, İtalyan besteci (ö. 1682)
1671 – Guido Grandi, İtalyan matematikçi (ö. 1742)
1691 – Arthur Onslow, İngiliz politikacı (ö. 1768)
1724 – Giovanni Battista Cirri, İtalyan besteci (ö. 1808)
1729 – Anton Cajetan Adlgasser, Alman besteci (ö. 1777)
1760 – William Thomas Beckford, İngiliz yazar ve politikacı (ö. 1844)
1771 – Pierre Baillot, Fransız besteci (ö. 1842)
1791 – Sergei Aksakov, Rus yazar (ö. 1859)
1800 – Lars Levi Laestadius, İsveçli botanikçi (ö. 1861)
1835 – Adam Politzer, Avusturya-Macaristanlı fizikçi (ö. 1920)
1847 – Annie Besant, İngiliz sosyal reformcu, feminist eylemci ve teozof
1904 – Vladimir Horowitz, piyanist
1924 – Jimmy Carter, ABD’nin 39. Başkanı
1930 – Richard Harris, İrlandalı aktör, şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2002)
1935 – Julie Andrews, İngiliz sinema ve müzik sanatçısı
1936 – Stella Stevens, ABD’li aktris
1938 – Tunç Başaran, Türk yönetmen
TUNÇ BAŞARAN
Tunç Başaran, 1 Ekim 1938 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Babası marangoz Fikri, annesi yazar Pakize Başaran’dır. Tiyatro sanatçısı Meriç Başaran adında kardeşi vardır.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi mezunudur. Edebiyat Fakültesi’nde okurken yönetmen Memduh Ün’le tanıştı. Onun asistanlığını yaptı. O arada Ömer Lütfi Akad, Halit Refiğ, Atıf Yılmaz, Ertem Göreç gibi ünlü yönetmenlerin yanında da asistanlık yaptı.
1964 yılında “Hayat Kavgası” isimli filmle yönetmenliğe başladı. 1983 yılında “Magbum” Film şirketini kurarak yapımcılığa başladı.
1966 yılında askere gitti. Askerlik bitince film çekmeye devam etti. 1973 yılında seks filmleri furyası başlayınca film çekmeye ara verdi, reklam filmleri çekmeye başladı. 1986 yılında sinemaya dönüş yattı.
Tunç Başaran’ın yaptığı en bilinen reklam filmlerinin arasında Müjde Ar’ın oynadığı kolonya reklamı ve Nükhet Duru’nun oynadığı halı reklamı vardır. 1987 yılında kazandığı bütün parayı senaryosunu da kendi yazdığı “Biri ve Diğerleri” adlı filme yatırır. Film kendisine 1987 Antalya Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü’nü, ardından 1988’de İstanbul Film Festivali’nde (o günlerdeki adıyla İstanbul Sinema Günleri) En İyi Türk Filmi Ödülü’nü getirdi.
Sora ardından 1989 yılında yaptığı Sonra “Uçurtmayı Vurmasınlar” filmi ile 8. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde “Yılın En İyi Türk Filmi” ödülü kazandı. Ayrıca yurt içi ve yurt dışında En İyi Film, En İyi Yönetmen dallarında birçok ödül alan bu film “En İyi Yabancı Film” dalında Oscar aday adayı oldu.
1992 yılında “Piano Piano Bacaksız” filmi de aynı başarıyı yakaladı. 2000 yılında “Abuzer Kadayıf” filmini yaptı.
1940 – Michael Gruber, ABD’li yazar
1943 – Jean-Jacques Annaud, Fransız yönetmen
1946 – Ewa Kłobukowska, Polonyalı atlet
1956 – Andrus Ansip, Estonyalı siyasetçi
1976 – Dora Venter, Macar porno yıldızı.
1976 – Ümit Karan, Türk futbolcu
1979 – Walewska Moreira de Oliveira, Brezilyalı voleybolcu
1981 – Júlio Baptista, Brezilyalı futbolcu
1990 – Hazal Kaya,Türk dizi ve sinema oyuncusu
ÖLÜMLER
1684 – Pierre Corneille, Fransız oyun yazarı (d. 1606)
1901 – Abdurrahman Han, Afgan emiri (d. 1844)
1929 – Antoine Bourdelle, Fransız heykeltıraş (d. 1861)
1947 – Olive Borden, ABD’li sinema oyuncusu (d. 1906)
1950 – Ali Faik Ozansoy, Türk şair (d. 1875)
1957 – Mustafa Abdülhalik Renda, TBMM eski başkanı (d. 1881)
1982 – Mehmet Ali Kâğıtçı, Türkiye’de kâğıt sanayisinin kurucusu. (d. 1899, Heybeliada, İstanbul),
2004 – Richard Avedon, ABD’li fotoğrafçı (d. 1923)
2008 – Tanju Duru, müzisyen, besteci, Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi. (d. 1963)
2012 – Berkant Akgürgen, besteci, müzisyen, oyuncu, Samanyolu şarkısının sahibi. (d. 1938)