Doğu, Batı Ve Ötesi...

Doğu ve Batı kavramlarını kullanıyoruz sürekli...

Peki ama, bu Doğu ve Batı dediğimiz 'şey'ler nedir, neresidir, kimlerdir acaba? (Ve aynı kelimeler hepimiz için aynı anlamları mı ifade ediyor gerçekten?)

Ne dersiniz?..

Kendi adıma, benim bu kelimelere yüklediğim anlam şudur:

BATI: Avrupa (ama daha çok Orta ve Kuzey Avrupa!), Kuzey Amerika ( ABD ve Kanada!), Avustralya, Yeni Zelanda ve Japonya... (Bu arada, biraz geniş davranarak Avrupa'nın geri kalanıyla Asya'nın birkaç ülkesini de -Güney Kore, Singapur, Tayvan, İsrail ve hatta Güney Afrika Cumhuriyetini belki!- 'Batı' kategorisine sokmak mümkün sanki!)

DOĞU: Dünyanın geri kalan tamamı...

Yani, demem o ki; bazen Doğu'ya İslam coğrafyası veya sadece Asya anlamları yükleniyor ki, bence öyle değil...

Rönesans'ını, Aydınlanma'sını, Din Reformu'nu ve Sanayi Devrimi'ni yap(a)mamış tüm ülkeler benim gözümde Doğu...

Haa, sakın yanlış anlaşılmasın; biri diğerinden üstündür veya düşüktür filan demiyorum...

Sadece bir durum tespiti yapıyorum...

Doğu ile Batı'yı bir başka açıdan şöyle de kategorize edebiliriz aslında:

Modern dünyanın değerlerini ve kurallarını içselleştirenler ve içselleştiremeyenler...

Örneğin, Batılı yasalara saygılıdır ama, hakkını sonuna kadar savunur…

Doğulu ise yasaları pek takmaz ama yeri geldiğinde hakkını savunmaktan çekinir, susar...

Örneğin, bir Doğulu politikacı için 'demokrasi' yalnızca işine yaradığı sürece kullanacağı bir araçtır. Batılı bir politikacı için ise, yaşamsal bir gereklilik. (Tabii, kendi toplumları -ve benzerleri!- özelinde! Kendilerinden olmayanları kimse umursamaz ne yazık ki. Hatta, 'diğerleri' yaşamsal bir ihtiyaçtır aynı zamanda. ‘Demokrasi’ öyle ucuz bir ‘şey’ değildir, ancak zenginler ona sahip olabilir ve tam da bu nedenle, 'diğerleri' sömürülürken 'etik' bir rahatsızlık duyulmaz, en azından çıkarlar uğruna gözardı edilir!)

Tabii, 'modern dünyanın değerleri ve kuralları' dediğimiz 'şey'lerin tümüyle Batı tarafından yazıldığı -ve Doğu'ya empoze edildiği!- gerçeğini de hiç unutmamak gerekiyor...

Uzun ve derin bir konu...

Ama en azından neyi kastettiğim anlaşılmıştır sanırım...

Murat Hiçyılmaz / [email protected]