Bu çalışma, veri tabanlarında kabak, kadın, üreme sağlığı, sağlık kelimeleri (ve ingilizceleri) kullanılarak yapılan tarama sonucunda elde edilen makalelerden derlenmiştir. Elde edilen veriler ışığında kabağın sağlık üzerine faydaları beslenme, üriner sorunlar, gebelik, kanser, postmenapozal dönem, Tip 2 Diyabet ve diğer başlıkları altında verilmiştir.
Beslenme-demir takviyesi
Kadınlarda demir eksikliği anemisi görülme oranı oldukça yüksektir. Diyete kabak çekirdeği eklenmesinin demir eksikliğinin giderilmesi üzerine olumlu etkileri vardır (Naghii ve Mofid 2007).
Üriner sorunlar
Kadınlarda aşırı aktif mesane (AAM) prevalansı yaşla birlikte artmaktadır ve 65 yaş üstü kadınların yaklaşık% 30'unda mevcuttur. Farmakolojik tedavi gören hastaların yüksek bir yüzdesi, yan etkiler ve maliyetler nedeniyle tedaviyi bırakmaktadır. İdrar semptomlarının kontrolü için içeriğinde cucurbita maxima da bulunan oral bir takviye edici gıda (Kubiker1) kullanmanın aşırı aktif mesaneden (AAM) etkilenen kadınlarda etkinliğini ve tolere edilebilirliğini değerlendirmek için yapılan çalışma sonuçları kadınlarda özellikle idrara çıkma aciliyeti ve ani idrar kaçırma semptomlarına ilişkin yanıtlarda bir iyileşme olduğunu göstermiştir. Bu oral takviye ile tedavinin, aşırı aktif mesane için etkili ve iyi tolere edilen bir tedavi olduğu vurgulanmıştır (Fabozzi vd. 2020).
Cucurbita pepo'dan elde edilen kabak çekirdeği yağının, bazı batı ülkelerinde üriner rahatsızlıkları olan hastalarda noktüri (gece idrara çıkma) tedavisinde faydalı olduğu gösterilmiştir. C. maxima'dan elde edilen kabak çekirdeği yağının da hem kadınlarda hem erkeklerde aşırı aktif mesane gibi idrar yolu rahatsızlıklarında etkili olduğu belirlenmiştir (Nishimura vd. 2014).
Gebelikte
Afrika’da gebe kadınların kullandığı bitkilerin belirlenmesi için yapılan bir sistematik incelemede Cucurbita pepo en çok kullanılan bitki olarak listede yerini almıştır. C. Pepo’nun Afrikadaki gebeler tarafından besin takviyesi, öksürük, ateş, soğuk algınlığı, baş ağrısı, mide ekşimesi, gastrointestinal rahatsızlık ve ödem için kullanıldığı ve yan etki görülmediği bildirilmiştir (El Hajj ve Holst 2020).
Kanser
Saha ve arkadaşlarının (2011) yaptıkları çalışma C.maxima'nın sitotoksisitesi ve antioksidan özelliklerinden kaynaklanabilecek önemli antikanser aktivitesine sahip olduğunu ortaya çıkarmıştır (Saha vd. 2011).
Fitoöstrojenlerin hormona bağımlı tümörler üzerinde tartışmalı bir etkisi vardır. Richter ve arkadaşlarının (2013) yaptıkları çalışma kabak çekirdeğinden izole edilen fitoöstrojen ekstraktlarının meme kanserinin önlenmesi ve / veya tedavisinde potansiyel bir rolü olabileceğini vurgulamaktadır (Richter vd. 2013). Benzer şekilde 2012 yılında yapılan bir çalışma da yazarlar, kabak çekirdeği tüketimiyle, menopoz sonrası meme kanseri riskinin azaldığına dair kanıt sunduklarını ifade etmektedirler (Zaineddin vd. 2012).
Postmenapozal Dönem
Kabak çekirdeği yağı, fitoöstrojenler açısından zengindir ve çalışmalar östrojenin az olduğu dönemlerde kullanımını önermektedir. Gossell-Williams ve arkadaşları (2011) tarafından yapılan çalışma, postmenopozal kadınlarda kabak çekirdeği yağının yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol (HDL) üzerine yararını ortaya koyması açısından önenli bir çalışmadır (Gossell-Williams vd. 2011).
Tip 2 diyabet
Bitki bazlı ilaçlar, tip 2 diyabet ve komplikasyonlarının tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlar arasında kabak, sebze olarak tüketilen popüler yemeklik bitkilerden biridir. Son veriler, balkabağının diyabet tedavisinde ve ilişkili morbiditeyi azaltmak için kullanılabilecek önemli tıbbi özelliklere sahip olduğunu göstermektedir (Yadav vd. 2020).
Randomize kontrollü klinik bir çalışma sonuçlarına göre de kabak çekirdeği tüketiminin, yemek sonrası glisemiyi önemli ölçüde azalttığı belirtilmiştir (Cândido vd. 2018).
Diğer
Kaur ve arkadaşlarının (2019) yaptıkları sistematik derlemede inceledikleri çalışmalar, Cucurbita maxima’nın, romatizma, mukozayı rahatlatma, idrar söktürücü, tenyaları vücuttan uzaklaştırma etkisine sahip olduğunu göstermektedir. Aynı çalşımada balkabağındaki liflerin, sindirim sistemi tarafından üretilen fazla asitleri bağlayarak mide pH'ının tamponlanmasında faydalı olduğu belirtilmektedir. Destekleyici olarak gastrointestinal parazitlerin, üriner disfonksiyonların ve iyi huylu prostat hiperplazisinin, dizürinin (ağrılı idrar yapmak) iyileştirilmesinde, kan şekerinin korunmasında kullanılır (Kaur vd. 2019).
Dr. Öğr. Üyesi Hatice ACAR BEKTAŞ
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü
***
Kaynaklar
Cândido, Flávia G., Fernanda C. E. de Oliveira, Mário Flávio C. Lima, Carina A. Pinto, Letícia L. da Silva, Hércia S. D. Martino, Marcelo H. dos Santos, ve Rita de Cássia G. Alfenas. 2018. “Addition of pooled pumpkin seed to mixed meals reduced postprandial glycemia: a randomized placebo-controlled clinical trial”. Nutrition Research 56:90–97.
Fabozzi, Annamaria, Luigi Della Corte, Carmen Formisano, Pierluigi Giampaolino, Carmine Nappi, ve Giuseppe Bifulco. 2020. “Effects of an oral supplement based on cucurbita maxima and capsicum annum on symptoms of overactive bladder in female population: an observational study”. Advances in Integrative Medicine 7(3):158–62.
Gossell-Williams, M., C. Hyde, T. Hunter, D. Simms-Stewart, H. Fletcher, D. McGrowder, ve C. A. Walters. 2011. “Improvement in HDL cholesterol in postmenopausal women supplemented with pumpkin seed oil: Pilot study”. Climacteric 14(5):558–64.
El Hajj, Magalie ve Lone Holst. 2020. “Herbal Medicine Use During Pregnancy: A Review of the Literature With a Special Focus on Sub-Saharan Africa”. Frontiers in Pharmacology 11(June):1–13.
Kaur, Simran, Anil Panghal, M. K. Garg, Sandeep Mann, Sunil K. Khatkar, Poorva Sharma, ve Navnidhi Chhikara. 2019. “Functional and nutraceutical properties of pumpkin – a review”. Nutrition and Food Science 50(2):384–401.
Naghii, Mohammad Reza ve Mahmood Mofid. 2007. “Impact of daily consumption of iron fortified ready-to-eat cereal and pumpkin seed kernels (Cucurbita pepo) on serum iron in adult women”. BioFactors 30(1):19–26.
Nishimura, Mie, Tatsuya Ohkawara, Hiroji Sato, Hiroshi Takeda, ve Jun Nishihira. 2014. “Pumpkin seed oil extracted from Cucurbita maxima improves urinary disorder in human overactive bladder”. Journal of Traditional and Complementary Medicine 4(1):72–74.
Richter, Dagmar, Sibylle Abarzua, Mareike Chrobak, Thomas Vrekoussis, Tobias Weissenbacher, Christina Kuhn, Sandra Schulze, Markus S. Kupka, Klaus Friese, Volker Briese, Birgit Piechulla, Antonis Makrigiannakis, Udo Jeschke, ve Darius Dian. 2013. “Effects of phytoestrogen extracts isolated from pumpkin seeds on estradiol production and ER/PR expression in breast cancer and trophoblast tumor cells”. Nutrition and Cancer 65(5):739–45.
Saha, Prerona, U. K. Mazumder, P. K. Haldar, Sagar Naskar, Sriparna Kundu, Asis Bala, ve Biswakanth Kar. 2011. “Anticancer activity of methanol extract of Cucurbita maxima against Ehrlich as-cites carcinoma”. International Journal of Research in Pharmaceutical Sciences 2(1):52–59.
Yadav, Dhananjay, Pallavi Singh Chauhan, Meerambika Mishra, ve Minseok Kwak. 2020. “Potential health benefits of cucurbita ficifolia: An updated review”. Progress in Nutrition 22(3).
Zaineddin, Aida Karina, Katharina Buck, Alina Vrieling, Judith Heinz, Dieter Flesch-Janys, Jakob Linseisen, ve Jenny Chang-Claude. 2012. “The association between dietary lignans, phytoestrogen-rich foods, and fiber intake and postmenopausal breast cancer risk: A german case-control study”. Nutrition and Cancer 64(5):652–65.